Happy birthday, It Takes A Nation Of Millions To Hold Us Back

Geplaatst op door

Op deze dag in 1988 bracht Public Enemy het album It Takes A Nation Of Millions To Hold Us Back uit. So happy birthday!

Educate yourself! Sinds de gewelddadige dood van George Floyd, onder de knie van een witte politieman, leeft de slogan van de Black Live Matters-beweging als nooit tevoren. Lees, kijk, luister. Er zijn genoeg bronnen die kunnen vertellen over heden en verleden van racisme – al dan niet institutioneel, al dan niet in Nederland. De plaat RTJ4 was al gemaakt (nét af), maar sinds George Floyd bleek de nieuwste Run The Jewels opeens brandpunt van actualiteit. Vorig jaar verscheen de documentaire I Am Not Your Negro over schrijver James Baldwin (die kun je bekijken op Cinetree als je te lui bent om Baldwins boeken te lezen). Zeer beklemmend is de serie When They See Us, sinds vorig jaar op Netflix, over de Central Park-five: vijf pubers die ten onrechte worden beschuldigd van de verkrachting van een witte vrouw in 1989. Het zijn zomaar drie dingen die me als eerste te binnen schieten. En ik moest meteen denken aan Fight The Power, het krachtige anthem van Public Enemy – ook uit 1989. Het nummer verscheen kort na hun opus magnum: het album It Takes A Nation of Millions To Hold Us Back. Public Enemy werd door rapper Chuck D treffend beschreven als ‘information portal’ – en dat is terug te vinden in tekst, muziek en beeld. “An important message should have its importance embedded into the way it’s relayed”, aldus D. “You hear Public Enemy, you hear a tone that says”look out, this is some serious shit coming!”

Public Enemy bestaat uit rapper Chuck D en sidekick en clown Flavor Flav, dj Terminator X met z’n gouden handjes, ‘ideoloog’ Professor Griffith en zijn S1W’s (Security Of The First World – een soort van gewapende militie). Maar minstens zo belangrijk is het productieteam: The Bomb Squad, met daarin broers Hank en Keith Shocklee, Eric Sadler en Carl Ryder. De ambities voor It Takes A Nation waren torenhoog. Chuck D wilde een tweede What’s Going On? (van Marvin Gaye) maken maar dan voor de rap/hiphop, zo vertelde hij de New York Post jaren later. “We had the sole intention to make an album that stood the test of time, to make the greatest album ever as opposed to hot street record. It was no mistake.” Ze zouden het gaan brengen met de energie van Iron Maiden, The Clash of Led Zeppelin in hun beste dagen, aldus Chuck D. Het moest dus allemaal, harder, sneller, heftiger. Paniek op muziek gezet, zo zou het klinken– vond ook The Bomb Squad. “Most people were saying that rap music was noise”, zei Hank Shocklee in 1989 tegen muziekblad Rolling Stone, “and we decided ‘if they think it’s noise, let’s show them noise’.” En zo geschiedde… Na een kort livepandemonium en gillende sirens, trapt Bring The Noise het album serieus af. “Bass! How low can you go!”, barst Chuck D los. “Death row? What a brother know?”
Die noise is opgebouwd uit stukjes zwarte (muziek)geschiedenis: James Brown, Gil Scott Heron, John Coltrane, speeches van Malcolm X, Jesse Jackson en Louis Farrakhan, gelardeerd met stukjes Queen, Slayer en heel veel harde of gekke geluiden (van fluitketels tot voorhamers, van gilletjes tot staalplaten). Op sommige momenten – zoals in de remix van Night Of The Living Baseheads – klinkt Public Enemy letterlijk als James Brown meets Einstürzende Neubauten.

Voor hiphop-fans in de jaren tachtig kwam It Takes A Nation Of Millions To Hold Us Back niet als verrassing. Allereerst was er al die fijne debuutplaat uit 1987: Yo! Bum Rush The Show. Daarna volgde de trits singles die ook op het meesterwerk uit 1988 terecht kwam: Rebel Without A Pause, Don’t Believe The Hype en Bring The Noise. Die gaven al een blauwdruk van hoe het album zou gaan worden: hard, funky, maar ook boos, tegendraads en avantgarde. Niet gezellig, wel indrukwekkend. De soundtrack van een revolutie.

Waar het allemaal over gaat op die plaat? In Bring The Noise en Don’t Believe The Hype gaan Chuck D en Flavor Flav tekeer tegen de media met hun witte bias. Caught, Can We Get A Witness? is een fantasie waarin Public Enemy voor de rechter moet verschijnen voor diefstal in de vorm van sampling. (Dat was een volkomen achterhaalde gedachte volgens de Shocklee-broers. Die wilden juist een plaat maken die is opgebouwd uit stukjes plaat van anderen. In een boekje uit de fantastische serie 33-1/3 – over de belangrijkste albums in de geschiedenis – beschrijft auteur Chris Weingarten heel treffend hoe de Bomb Squad dit proces van deconstructie en constructie aanpakte. Hoe ze soms moedwillig krassen in het vinyl maakten om het ruiger, gruiziger te laten klinken.) Het vervolg op Caught is misschien wel Black Steel In The Hour Of Chaos: over een heftige ontsnapping uit een zwaarbewaakte gevangenis. She Watch Channel Zero?! is dan weer een aanklacht tegen alle junk en shit op tv. Het meest zwart-militante nummer is Prophets Of Rage – de titel zegt genoeg. Public Enemy haalde vervolgens een truckje uit om het allemaal als één geheel te laten klinken. Ze hebben er stukjes uit een liveshow tussen gezet. Daardoor is het album te beluisteren als integraal optreden.

Dat de band in het echt ook zo hard en snel kon zijn, zo furieus en zo funky tegelijk, zagen wij als witte jochies op 13 oktober 1988 in de Amsterdamse Jaap Edenhal. Public Enemy stond daar samen met onder andere Run DMC voor een uitverkochte hal annex ijsbaan. Niet alleen het volledige podium, ook het voltallige publiek was black and proud – and loud. De enkele aanwezige witman vond het maar grimmig, zo hoorden we achteraf. Wij niet. We waren betoverd door de explosie van beats, noise, samples en scratches. En door zoveel trots. Een natie van miljoenen zou deze geest niet meer in de fles krijgen, zo dachten we naïef. Wisten wij veel dat er de komende dertig jaar niets zou veranderen. It Takes A Nation Of Millions To Hold Us Back is de beste hiphop-plaat ooit gemaakt. Ik krijg er nog een kick van als ik ‘m hoor. Maar dat de roep van Public Enemy nu nog net zo urgent is als toen, maakt me treurig. RIP George Floyd. Er is nog heel veel werk aan de winkel. Het begint met: educate yourself.

En na de dood van George Floyd maakte Public Enemy dit:

–

–

Meer jarige platen?

Geef een antwoord