Loraine James – Reflection

Dit jaar kwam de gezamenlijke reissue van de albums Kid A en Amnesiac uit (onder de welluidende titel Kid Amnesiac), de twee tech-gedreven platen die Radiohead rondom de millenniumwisseling maakte. Het was in die tijd dat Radiohead-frontman Thom Yorke hoog opgaf van Intelligent Dance Music, of IDM, zoals dat toen werd gemaakt door bijvoorbeeld Squarepusher, Aphex Twin en Autechre. Het maakte Yorke in zijn eigen woorden “just as emotional as I’ve ever felt about guitar music”. Dat was, en is anno 2021 nog steeds, een verfrissende uitspraak. IDM wordt vaak gezien als pretentieus, koud, mathematisch en gevoelloos. Muziek voor en door witte nerdy mannen.

Experimenteel

Dat niets minder waar is, had je al kunnen horen rond de eeuwwisseling. En als in 2021 een donkere LHBTQI-vrouw met haar variant op IDM komt, dan verdwijnt die associatie helemaal. Loraine James is een DJ/producer uit Enfield, Noord-Londen. Reflection is haar derde album en haar tweede voor het beroemde Hyperdub-label. Hierop zoekt ze de grenzen van de dansmuziek op – ondanks dat de plaat gemaakt is in haar slaapkamerstudio tijdens de eerste lockdown. Maar Loraine James spreekt niet graag over dans-, urban- of clubmuziek. Nee, naar eigen zeggen maakt zij ‘experimental music’. Dat is goed te horen op Reflection, al is het amalgaam aan IDM, drum ’n bass, drill, R&B, grime, trap, electro en dub nooit ver weg en staat de plaat bol van de gastoptredens uit de Engelse (en Zwitserse) dance-scene, zoals Xzavier Stone uit Zürich, drillrapper Le3 bLACK, emo-producer Baths, zangeres Eden Samara en rapper Iceboy Violet uit Manchester. Het album is loepzuiver geproduceerd en barst van de diepe bassen, ratelende en onvoorspelbare drumbeats, glitchy geluiden en zweverige synthpartijen. Alles klinkt vloeibaar als vroeger, maar er is niks kouds en mathematisch aan Reflection. Nee, de muziek is juist warm en gloomy, breekbaar en emotioneel. En het heeft iets elegants.

Speels

Weet je wat nou ook zo verfrissend is? Het ontbreekt Loraine James op dit album aan elke vorm van pretentie. Illustratief daarvoor is het nummer Self Doubt (Leaving The Club Early), ergens halverwege de plaat. Over een zachte soul-synth komen opeens allerlei videospelletjesgeluiden opzetten, alsof je een game-hal binnenloopt. En dan mompelt James iets als: “Sorry, I know you may not like this one. But it’s just fun, you know. It’s just fun.” Meteen daarna: “I know you might not like this one. So press the skip button.” En later: “Hate the music that I’m playing. That’s why you’re not staying, that’s there’s no dancing.” Net zo speels is het nummer Change. Over een Goldie-achtige beat en wat verdwaalde synthesizers mompelt ze een mantra: “What you gonna do about? What are you gonna do about it? Huh? What? What are you gonna do about it? Technical difficulties. What are you gonna do about it?” Dat is de integrale tekst van het nummer. Loraine James heeft haar mompelstem hier iets omhoog gepitcht, zodat je een effect krijg à la Fever Ray. Het maakt het nummer kinderlijk, maar ook vervreemdend en onaards. Simple Stuff heeft net zo’n bizarre sfeer, ‘Sprechgesang’ en ook zo’n korte tekst: “I like the simple stuff. We like the simple things… but what does that bring to me?” (Dat is het.) Speels, een songtitel als Insecure Behaviour And Fuckery zegt al genoeg. Van een totaal andere orde is titelnummer Reflection, een uitgebreid en aangrijpend spoken-word stuk over COVID en lockdown. De plaat eindigt met een laatste hoogtepunt: We’re Building Something New met een rap van duidelijk aangeslagen Iceboy Violet. Hij rapt over het verdriet van de ‘black community’ na George Floyd en het politiegeweld, en hamert op het belang van zwarte geschiedschrijving.

Loraine James maakte in lockdown een spannende, intrigerende plaat. Geen dansplaat, maar een luisteralbum. Eentje die niet in één vakje is onder te brengen. Eentje die zich niet meteen gewonnen geeft. Je moet er echt een aantal luisterbeurten aan besteden. Maar gold dat destijds niet ook voor Kid A en Amnesiac? Die hebben na twee decennia nog steeds grote impact. Zo zullen we in 2040 ook terugkijken op Reflection.

Alle beste albums van 2021:

Geef een antwoord