Caterina Barbieri – Ecstatic Computation

Okee, Kyteman uitgezonderd. Maar muzikanten die zich bezighouden met sequencers en modulaire synthesizers zijn steevast hippies en nerds, vaak op leeftijd en van het mannelijk geslacht. Type Klaus Schulze/Rick Wakeman, zeg maar. Wat een verademing om dan eens een jonge vinnige Italiaanse met pikzwart bobkapsel te zien die in Star Wars-achtige bruidsjurken achter haar elektronica staat! Caterina Barbieri is haar naam, geboren (1990) en getogen in Bologna en inmiddels woonachtig in Berlijn.

Houtje-touwtje
Dit jaar stond ze op ADE en liet ze zien wat een bijzondere instrumenten die modulaire synthesizers zijn: meestal bruine muziekkasten met allemaal draaiknoppen en een spaghetti aan kabels die de onderdelen met elkaar verbinden. En met die ingewikkelde houtje-touwtje constructies bouwde Barbieri een kathedraal van geluid en grandeur. Ze duwde de ruwe geluidsgolven en polyritmische drones alle kanten op die ze maar wilde. Catarina Barbieri voerde stukken uit van haar derde album Ecstatic Computation – toepasselijke titel! – dat dit jaar verscheen.

Blieps en pieps
En dat is een indrukwekkende plaat. Eentje die doet denken aan het beste werk van Klaus Schulze en Tangerine Dream of de B-kant van Low van David Bowie, maar dan met het venijn van de abstracte IDM-pioniers Autechre. Barbieri’s openingstrack, Fantas, is meteen het langste stuk (10.31 minuut). Het begint duister en allengs ontwikkelt zich een tintelende deun – die halverwege helemaal ontspoort in vertragende blieps en pieps om via Klaus Schulze-achtige orgelgeluiden opnieuw tot een climax te komen. Direct daarop volgt de kortste track. Spine Of Desire is een net iets meer dan negentig seconden durende stormloop van klanken uit de Shepard-synth. Net zo buitelend euforisch, maar iets langer uitgestrekt zijn tracks als Closest Approach To Your Orbit en Pinnacles Of You. Afsluiter Bow Of Perception begint elektronisch melancholisch en daarna stuurt Barbieri je alle kanten op tot het album met een soort van anarchistische electrojam stopt… En dan hebben we het helemaal nog niet gehad over Arrows Of Time, ergens halverwege de plaat. Dan slaat ze een spoor in dat we nog niet eerder op haar platen hebben gehoord. Het nummer klinkt bijna middeleeuws met klavecimbel en operazangeressen Annie Garlid en Evelyn Saylor. Een erg mooi evenwicht tegenover al dat algoritmisch geflutter en gestuiter.

Bach en noise
Die afwisseling is niet zo vreemd als je zou denken. Barbieri studeerde klassieke gitaar aan het conservatorium van Bologna, en luisterde net zo lief naar barokke luitmuziek van Bach als naar harde noise en metal van bijvoorbeeld Prurient of Keiji Haino. Ze schreef een thesis over hindoestaanse muziek en minimalisme. Steve Reich en Lamonte Young zijn belangrijke invloeden voor haar. Nu experimenteert ze ook met techno en ambient en deelt het podium met experimentele jazz-saxofonist Colin Stetson (die in 2017 mijn eindlijst haalde met All This I Do For Glory).

Panta rhei
In 2013 ontdekte ze de Buchla 200-synthesizer en dat was beter dan psychotherapie, zo vertelde ze FACT Magazine vorig jaar. “The surface of cables and knobs was like a display for my own perceptions. Connecting modules was like connecting parts of my being that were dormant and dissociated. Discovering how the activity of one module could invisibly determine the activity of the other was like discovering how different layers of our being are invisibly connected and integrated in complex way.” Juist dat maakt die muziekdozen met kabels zo mysterieus. In tegenstelling tot de moderne techniek, waarin alles zo simpel mogelijk moet zijn, zijn er bij de modulaire synthesizers allerlei verbindingen en dwarsverbanden te maken. Anders dan een knopje of een toets induwen waarop een toon volgt, gaan de ruwe golven maar door en stroomt het geluid op Ecstatic Computation alle kanten op. Panta rhei, net als het leven zelf.

Alle beste albums van 2019: