Tagarchief: Dementie

The Caretaker – Everywhere At The End Of Time

Geplaatst op door
Beantwoorden

The Caretaker brengt vanaf 2016 zes platen uit die het steeds verder gaande verval van geheugen en cognitieve vermogens in klank vertalen. Of beter gezegd: je kruipt letterlijk in het hoofd van een dementerende. Everywhere At The End Of Time heet de serie. In het voorjaar van 2018 kwam Stage 4 uit, in het najaar was er Stage 5. Het zijn twee delen in de dementiefase die ‘post awareness’ wordt genoemd. Die wordt getekend door verwarring en horror, héél soms afgewisseld met vlagen van berusting, verstilling of pure schoonheid. Het klinkt hartverscheurend.

The Caretaker is het alias van de Britse producer Leyland Kirby. Hij noemde zichzelf naar de functie die Jack Nicholson had in het verlaten hotel in de film The Shining van Stanley Kubrick. Onder die naam maakte hij in 2011 een briljante plaat over de werking van het geheugen: An Empty Bliss Beyond The World. Maar dit project gaat nog veel verder. Kirby heeft het proces van dementie van dichtbij meegemaakt bij een dierbare van hem. Deze albums maken het verval van het geheugen hoorbaar, zelfs voelbaar.

Ballroom
De eerste drie platen, Everywhere At The End Of Time, Stage 1, Stage 2 en Stage 3, grijpen nog een beetje terug op An Empty Bliss. Het zijn ellenlang herhalende samples van 78-toerenplaten met ballroommuziek, die telkens langzaam vervagen tot ruis. Best spooky, maar op z’n hoogst licht verontrustend. Wat er van die oude blazerscombo’s aan klank overblijft, biedt in ieder geval nog enig houvast, nog enige awareness.

Skullscraper
Die is helemaal verdwenen op de platen die dit jaar uitkwamen. Allebei bestaan ze uit vier lange stukken, vol van allerlei onprettige, soms enge geluiden die als geesten door je hoofd rondvliegen. Er zit geen logische opbouw in. Het gaat maar door. Alleen het stuk Temporary Bliss State biedt enige verlichting, mysterieuze schoonheid ook, maar het blijft verwarrende muziek. Zelf kan The Caretaker het misschien het best omschrijven: “It feels as though our skull is being scraped out, uncovering hellish layers of accreted sensation and mulched imagery, occassionally recognising calmer patterns, only fort hem to fray into the ether before it’s possible to parse and dwell on them.” Het is niet fijn om dit urenlang te moeten aanhoren. Het is een beetje als het einde van The Shining, als de geesten en demonen het overnemen. Het is moeilijk om te kijken, maar ook moeilijk om weg te kijken.

Hersenen sterven
Waarschijnlijk overbodig om te vertellen dat Stage 5 een nog grotere, abstractere chaos is dan Stage 4. Nog mistiger, nog onrustiger, onregelmatiger. Ondraaglijk bijna – er zijn meer momenten van rust, maar ze duren korter. Er klinken stemmen door de geluiden heen, en dat maakt het supereng. En waar je ook kippenvel van krijgt: iets van die eerdere platen/stages klinkt weer door. Er is weer ballroommuziek, soms, maar heel langzaam uitgesponnen en ver op de achtergrond. In vlagen. Alsof er nog even iets opborrelt voor de hersenen verder sterven.
Everywhere At The End Of Time doet wel wat met je empathisch vermogen. Inderdaad: wat een hel moet het zijn in die demente hoofden.

Brexit
Het project Everywhere At The End Of Time begon in 2016 en loopt tot het voorjaar van 2019. Eh… Dat is precies dezelfde tijdlijn als Brexit! Leyland Kirby ziet dan ook parallellen in het individuele verval en het verval van het Verenigd Koninkrijk. In het persbericht bij het verschijnen van Stage 5 schrijft hij: “It should be no stratch of the imagination to read into their parallel progression from nostalgia and historic/collective amnesia, to progressive dementia and complete obliteration of (the) sense(s).”

Ik ben benieuwd hoe Stage 6 gaat klinken.

Alle beste albums van 2018: