Dacht ik zomaar dat ik een originele keuze zou hebben voor de plaat van het jaar, blijkt de hele wereld en zijn grootje ‘m op nummer 1 te zetten. Terecht, hoor. Brat is het meest opwindend, het meest vooruitstrevend, vernieuwend en het meest relevant. En vooral het lekkerst. Geen wonder dat dit album zo inslaat. Of nee, niet alleen dit album – de eerste plek wordt gedeeld met Brat And It’s Completely Different But Also Still Brat waarop alle nummers steen voor steen opnieuw worden opgebouwd.

De zomer van 2024 kleurde slijmgroen: een lelijk soort combi van Granny Smith-appeltjes en giftige neon. De zomer van 2024 was ‘brat’. Zelfs Kamala Harris probeerde er een flintertje van mee te pakken. Maar wat is brat? ‘Bratty’ is eigenlijk een Engelse term voor kinderen die zich verwend en ongehoorzaam gedragen. Voor jonge meiden (m/v/x) betekent het zowel hip-and-happening zijn als slonzig en vunzig. Denk uitgelopen make-up, wit hemdje zonder bh en een peuk in de bek. Het imago komt rechtstreeks uit de clubcultuur. De bron ligt ergens in de illegale raves uit jaren negentig. Dat hoor je terug op het album Brat van Charli xcx, maar dan vermengt met electroclash, zeroes indiesleaze, hyperpop, dubstep, breakbeat, bailefunk en duizend-en-een andere dancestromingen van nu. En dat heerlijk allegaartje gaat in de overdrive.

Brat is het zesde studioalbum van de 32-jarige Charlotte Aitchinson uit Londen. Ze voelde zich altijd een beetje de underdog in de popmuziek, en dat was ze misschien ook wel. Wat had ze er eigenlijk te zoeken? Zelfverklaard Aphex-fan Charli xcx stond altijd met één been in de alternatieve scene. De far-out hyperpopproducer SOPHIE was jarenlang haar mentor (ik kom hier nog op terug) en ze nam op met A.G. Cook, brein achter het experimentele label PC Music. SOPHIE is in 2021 overleden. Maar A.G. Cook speelt weer een belangrijke rol op Brat, naast grootheden als Easyfun, El Guincho, Hudson Mohawke en Gesaffelstein. Met z’n allen weten ze opeens iets te creëren dat helemaal aansluit bij de zeitgeist. Zo stoot Charli xcx niet alleen door tot de mainstream, ze weet hoogstpersoonlijk het Raam van Overton binnen de popmuziek te verschuiven naar een meer futuristische en experimentele richting. Iets meer non-conformistisch en anti-establishment. Iets meer brat dus. Chapeau Charli voor dat!
Dat klinkt allemaal behoorlijk intellectualistisch, maar Brat is vooral genieten. Alles klinkt lekker vies en vettig. De plaat staat vol dance-rollercoasters en enkele emotionele momenten. Geen van de vijftien tracks (plus drie extra’s) is zwak. Allemaal barsten ze van de energie en creativiteit. Opener 360 is een wobbelige bubblegum-banger. Von Dutch is een harde, brute electro-knaller die herinnert aan Boys Noize en Felix Da Housecat. “It’s okay to just admit that you’re jealous of me”, snauwt Charli als volleerde bitch. Talk Talk en B2b zijn iets zachter en lijken dan weer een eerbetoon aan de Franse dansmuziek uit de nineties en zeroes, van Daft Punk tot Justice. In So I wordt het tempo echt teruggeschroefd. De track drijft op het nummer It’s Okay To Cry van SOPHIE en dat is niet voor niets. Charli xcx zingt hier over hoe ze altijd bezig was om indruk te maken op de producer, waardoor ze nooit echt contact met haar wist te maken. Nu SOPHIE is overleden kan dat ook niet meer. Het is ontroerend hoe openhartig en kwetsbaar Charli xcx op veel momenten durft te zijn zijn. Soms lijkt het alsof we meelezen in haar dagboek. Of haar verhaal vol tranen aanhoren in het smotsige toilet van een club. Want ook dat is brat.
De wereld heeft zich een zomer lang vermaakt met Brat. Toen verscheen in oktober ook nog die remix-plaat! Of eigenlijk is Brat And It’s Completely Different But Also Still Brat veel meer dan een Brat 2.0. Een aantal tracks worden helemaal omgebouwd en voor een aantal nummers riep Charli xcx hulp in van collega’s als Billie Eilish, Ariane Grande, Bon Iver, The 1975, Lorde en Caroline Polachek. Niet de minsten toch? Er ontstaat eigenlijk een geheel nieuw album met diepere lagen. Zo zong Charli in Girl, So Confusing over hoe ze zich moest verhouden tot een niet nader genoemde collega-zangeres en dat leidde tot awkward taferelen. De hele wereld speculeerde dat het om Lorde zou gaan. Laat zij nou dit duet met Charli xcx aangaan! Een hele andere dynamiek speelt er met Billie Eilish, waarin de beide dames zich geil afvragen welke kleur ondergoed ze dragen. De metamorfose van Everything Is Romantic met Caroline Polachek is helemaal spectaculair. De zangeres maakt er een melancholische ode aan druilerig Londen van: “Late nights in black silk in East London / Churchbells in the distance / Free bleeding in the autumn rain.” En erg mooi is het bijna ambient-achtige pianostuk met The 1975 en Jon Hopkins.
Heel fijn is ook dat zowel op Brat als op is Brat And It’s Completely Different But Also Still Brat de nummers lekker kort worden gehouden. Meestal duren ze twee à tweeënhalve minuut, en sowieso wordt de grens van vijf minuten nooit overschreden. Charli xcx blijft even compact als impactvol.
–
–
–
–
Alle beste albums van 2024:
- Charli xcx – Brat
- Porcelain id – Bibi: 1
- Jan Jelinek – Social Engineering
- Bolis Popul – Letter To Yu
- (Red Hot Organization) TRAИƧA
- Xiu Xiu – 13″ Frank Beltrame Italian Stiletto With Bison Horn Grips
- Kendrick Lamar – GNX
- De Mannen Broeders – Sober Maal
- JPEGMAFIA – I LAY DOWN MY LIFE FOR YOU
- A Lily – Saru I-Qamar
- Kee Avil – Spine
- Tyler, The Creator – CHROMAKOPIA
- Roos Rebergen & SunSunSun Orchestra – Roos Rebergen & SunSunSun Orchestra
- cupcaKKe – Dauntless Manifesto
- Rachel Chinouriri – What A Devastating Turn Of Events
- Henrik Meierkord – Visitors To Erinnerungen
- Nicolas Jaar – Piedras 1 & 2
- Beth Gibbons – Lives Outgrown
- Personal Trainer – Still Willing
- E L U C I D – REVELATOR
- Kim Gordon – The Collective
- Nia Archives – Silence Is Loud
- Meis – Zwart/Wit
- The Cure – Songs Of A Lost World



