Lana Del Rey – Norman Fucking Rockwell!

Al bij de release in de zomer werd voorspeld dat Norman Fucking Rockwell! van Lana Del Rey hoog zou eindigen in de eindejaarslijstjes. Sindsdien raakten journalisten, schrijvers en filosofen niet uitgeschreven over de plaat, dat kan je niet zijn ontgaan. Voor wie 2019 onder een steen heeft doorgebracht vatten we nog even samen waarom dit album zo betoverend en zo belangrijk is. In bulletpoints, dan houden we daarna misschien nog wat ruimte over voor een hippe vergelijking.

  • Het begint al bij de eerste tekstregels… “Goddamn manchild / You fucked me so good that I almost said ‘I love you’.”
  • Geen plek voor hiphop, gastrappers en ander soort hippe onzin zoals op eerdere platen, Norman Fucking Rockwell! is het klassieke popalbum dat Lana Del Rey altijd al in zich had. Allemaal Carole King-achtige sixtiesballads.
  • Nooit wordt ze voorspelbaar: als Venice Bitch afgelopen lijkt, gaat het nummer nog vijf minuten door met een heerlijk vieze solo, schrijft Leon Verdonschot in De Groene Amsterdammer.
  • Lana Del Rey is dramaqueen pur sang. Ze wentelt zich er in. “If he’s a serial killer, then what’s the worst / That can happen to a girl who’s already hurt?”, zingt ze pathetisch. Heerlijk.
  • Die stem van Lana: langzaam, lijzig. Sjiek soms. Stemverheffingen zijn er nauwelijks, maar daarmee weet zij een album lang te boeien. Dat is ongeveer zeventig minuten. Ze vloekt daarbij wel als een bootwerker.
  • De hele nostalgische wereld van Lana Del Rey verwijst naar de Californische Laurel Canyon-scene, Neil Young en The Eagles. Da’s lekker.
  • Met heel elegante muziek slaat ze de Amerikaanse droom aan diggelen, schrijft Gijsbert Kramer in de Volkskrant. Vandaar ook die titel. Norman Rockwell was illustrator en een beetje een Anton Pieck-achtige chroniqueur van het ‘gewone’ Amerikaanse leven.
  • De vijfde plaat van Lana Del Rey is haar meest sombere tot nu toe. En de meest persoonlijke, donkere, kwetsbare en meest intieme, schrijft Harry Prenger op de website Zwart Goud.
  • Grote pré is ook producer Jack Antonoff. Die bewees zich eerder al op platen die ik besprak voor mijn ’17 van 17′: Melodrama van Lorde en Masseduction van St. Vincent.
  • De plaat zit vol met slimme quotes uit de muziekgeschiedenis. Een nummer heet Cinnamon Girl, vrij naar Neil Young. “Dream a little dream of me”, zingt ze in Fuck It I Love You. En ergens anders: “But sometimes girls just want to have fun / The poetry inside me is warm like a gun”. Van Cindy Lauper naar The Beatles in één vreemd lijntje tekst. “Summertime and the living is easy”, klinkt het als rode draad door Doin’ Time. En zo kunnen we nog wel even doorgaan…
  • Die hoes is fascinerend met Lana samen met de kleinzoon van Jack Nicholson op een zeiljacht voor een brandend Los Angeles. Bedoelt ze dat met “the culture is lit and I had a ball” op het nummer The Greatest?

Norman Fucking Rockwell! bewijst maar weer: Lana Del Rey is een vrouw met veel diepere lagen en veel grandeur. Met humor en schoonheid. Met dwarsigheidjes zonder dat het heel erg schuurt. Het is zwelgen in hapklare vorm, en daarom zo lekker. Je hoeft er niet veel voor te doen. Ze is supersexy. Ze flirt met de boeken die ze al dan niet leest (Women Who Run With Wolves van Clarissa Pinkola Estés, bijvoorbeeld, en Sylvia Plath). Alles heeft altijd een glanzend laagje. Heel prettig, maar ook heel onecht. En daarmee belichaamt Lana Del Rey (dat is natuurlijk ook niet haar echte naam, ze heet Lizzy Grant) helemaal de Instagram-cultuur van nu. Ze trekt enorm de aandacht met een kleurrijk en veelzijdig leven. Teksten en uitspraken zijn gevat en bijdehand. Maar alles is te mooi. Er is geen echt drama. Niemand kent haar echt, zoals bij al die Instagram-vrouwen. De nummers op Norman Fucking Rockwell! klinken ook vintage alsof er een Instagram-filter overheen is gehaald. En net als op de hoes – waarop de achtergrond is bijgetekend – is haar wereld opgepoetst. Dat is het ambivalente aan Lana Del Rey. Het is heerlijk om naar te kijken en te luisteren, je kunt uren swipen, maar het blijft oppervlakkig. Het beklijft niet. Zelf zet ze haar Instagram-personage heel meta neer, in het nummer Hope Is A Dangerous Thing For A Woman Like Me To Have. Ze zingt dat ze een ‘24/7 Sylvia Plath’ is in haar nachtjapon. Dat vinden wij leuk en lekker van Lana. Zolang we Sylvia Plath maar niet zelf hoeven te lezen.

Norman Fucking Rockwell! is ambivalent. Prachtig maar makkelijk. En zo eindigt deze plaat in de hoogste regionen van de jaaroverzichten. Wat zegt dat over 2019? Denk daar eens over na, maar geniet ook van Lana Del Rey.

Alle beste albums van 2019: