Categoriearchief: Uncategorized

Nicolas Jaar – Piedras 1 &2

Geplaatst op door
Beantwoorden

Volgens mij heeft Nicolas Jaar nog nooit zo’n bizar project gedaan. Het leidde wel tot twee topalbums: zeg maar gerust dat Piedras 1 & 2 zijn magnum opus is geworden!

Het begon allemaal met een nummer dat de Chileens-Amerikaanse producer en artiest annex techno-grootheid Nicolas Jaar schreef voor een concert in het Museum Of Memory & Human Rights in Santiago, ter herdenking van de slachtoffers van de militaire dictatuur van Generaal Pinochet in de jaren zeventig. Het werd het nummer Piedras. Dat liet hem niet meer los en hij verzon er een verhaal omheen met meerdere lagen (ik kom hier nog op terug). Uiteindelijk groeide het uit tot de experimentele radioshow Archivos De Radio Piedras: vijf uur tekst en muziek die Nicolas Jaar verspreidde via social media als Telegram. Het staat ook integraal op Bandcamp (de opbrengsten gaan naar zowel de Mapuche-Indianen als naar Palestijnen in Gaza).


Spookachtige waas

De beste tracks werden gedestilleerd en bewerkt tot deze twee cd’s. Eigenlijk belichten ze allebei een kant van Nicolas Jaar’s veelzijdige werk. Piedras 1 richt zich meer op songs: lome Latijns-Amerikaanse pop en elektronica met Spaanstalige teksten. Piedras 2 bestaat uit avantgarde ambient dingen en heel experimentele clubtracks (SSS1 tot en met SSS3). Een nummer als Radio Chomio is opgenomen met de Mapuche-artiest Eli Wewentxu. Jaar is geluidskunstenaar pur sang, dus alles klinkt fijnzinnig en loepzuiver. Maar er hangt ook een spookachtige waas over beide platen. Altijd is er een bizarre twist. Je hoort de meest gekke geluiden. Vervormde stemmen. Soms klinken de beats en geluiden alsof ze vanuit de kamer naast je komen, en tijdens een climax in een nummer breken ze door en komen helemaal binnen. Phew, maar allemaal erg lekker.

Airwaves

Dan het verhaal. Het is niet echt een lineaire vertelling, maar opgetrokken uit mysterieuze fragmenten. Archivos De Radio Piedras is een radioshow van een fictieve groep anarchisten: Los Ochos. Zij hebben de onderzeese internetkabels weten door te knippen, zodat de enige vorm van communicatie nog via de airwaves is. Het radioprogramma gaat over Los Ochos-kunstenaar Salinas Hasbún (die naam ontleende Nicolas Jaar overigens van zijn twee oma’s: Graciela Salinas en Miriam Hasbún). De kunstenaar verdween op mysterieuze wijze en liet een spoor van composities achter, die de Ochos spelen als ze de zaak proberen te ontrafelen.

Digitale bacterie

Tegelijkertijd speelt er een verhaal over een jongetje dat is verdwenen toen het door een tunnel vluchtte voor een brand. Hij graaft een put onder het dorp en komt uit in een grot, waar hij in de duisternis overleeft door de mineralen van stalactieten op te likken. (Eigenlijk wordt het nooit duidelijk of de jongen nou dood is of levend.) Op het einde vindt een van de Ochos de kunstenaar Salinas Hasbún terug, precies op de plek waar de jongen in het donker verbleef. Het is trouwens de prehistorische Chileense grot waar ooit de oudste bacterie ter wereld is ontdekt. Volgt u het nog? Geeft niet, want kort daarna teistert een digitale bacterie de wereld en wordt de radioshow gestopt in een digital blackout.

Magdalena

Nicolas Jaar ziet het verhaal vooral als een metafoor voor bijvoorbeeld het verdwijnen van personen onder Pinochet, maar ook voor het verdwijnen van plaatsen en gebieden tijdens de genocide in Palestina. In het nummer Rio De Las Tumblas (rivier van grafstenen) heeft Hasbún het over de Magdalena-rivier in Zuid-Amerika. Hij trekt paralellen tussen de kolonisatie van zijn vaderland en die in Palestina. Magdalena wordt dan Magdala, een oud-Joods stadje dat geheel vernietigd is. De nieuwe Arabische stad al-Majdal wordt ook weer met de grond gelijk gemaakt en vervangen door de Israëlische kolonie Migdal. Salinas Hasbún vraagt zich af: als je een stad of een plaats een andere naam geeft, verandert die dan in iets anders? De kracht van taal is een brute kracht. Het kan een instrument zijn van de bezetter of van het verzet. In het nummer Aqui stelt hij: “Si está escrito en los muros, no está escrito en papel.” (“Als het op de muren geschreven staat, staat het niet op papier.”) Alle karakters in de ingewikkelde radioshow vechten tegen systemen die hen eigenlijk uit wil gummen. Zodat uiteindelijk ook de waarheid verdwijnt.

Dit is geen vrolijk verhaal (al eindigt deel 1 met een Song Of Hope), maar wel indrukwekkend. Nicolas Jaar weet er een fascinerend geluidskunstwerk van te brouwen dat op twee cd’s misschien nog wel meer tot zijn recht komt dan in vijf uur radio.

–

–

–

Alle beste albums van 2024:

Yves Tumor – Safe In The Hands Of Love

Geplaatst op door
Beantwoorden

Vaak scan je een recensie op namen van andere artiesten die genoemd worden, om je een beeld te vormen van wat een muzikant of band maakt. Referenties. Nou, daar is bij Yves Tumor geen beginnen aan. Je pakt een stapeltje artikelen erbij (New York Times, HUMO, The Guardian, NRC, de Standaard, The Observer). Wat kom je dan tegen? Ariel Pink, Massive Attack, Arca, Sun O))), Jodeci, Lil Peep, Aphex Twin, Morrissey, Mykki Blanco, kunstenaar Kenneth Anger. Tja, wat heb je aan zo’n lijstje? Safe In The Hands Of Love, de laatste plaat van Yves Tumor is ongrijpbaar. Net als de rest van zijn werk. Muziek voor de durvers dus.

Net zo diffuus is wie Yves Tumor is, waar hij is of wat hij is. Soms kom je ook de naam Sean Bowie tegen of Rahel Ali als alternatieve pseudoniemen voor die naam die niet waar kan zijn. Naar het schijnt woont en werkt Yves Tumor in Italië, naar het schijnt is hij door en door Amerikaans muzikant. Producer uit Tennessee. En ergens werd hem ook een Franse afkomst toegeschreven. Het blijft gissen. Er zijn nauwelijks interviews of foto’s gepubliceerd. Hoe oud is hij? Is hij LHBTQI?

911
Vragen, vragen, vragen. Wat je wel weet is dat dit zijn derde plaat is. Enig houvast biedt je het feit dat die is verschenen op het prestigieuze WARP-label en dat is doorgaans een garantie voor kwaliteit op het gebied van ambient en electro. Dat is ook wat Yves Tumor biedt, maar het is veel meer dan dat. Noid is een jaren ’90-achtige track met gierende gitaren en van die typische synthi-strijkers. En daaroverheen roept Yves Tumor ‘911’ en herhaalt hij het mantra ‘Sister, mother, brother, father / Have you, have you looked outside? / I’m scared for my life / They don’t trust us / I’m not part of the killing spree / A symptom, born loser, statistic’. Meteen daarna komt een triphop-achtig nummer: Licking An Orchid, gecombineerd met een laag noise waar Portishead voor terug zou deinzen. Misschien wel de meest aangrijpende track is Lifetime, waarin Yves Tumor’s raps zo emo klinken als Lil Peep. Hij rapt over hoe hij werd weggehouden van de mensen die hij lief heeft. ‘I swear it’s torture / I miss the days out in Biscane / I miss my brothers’. Het is op dit album vaak huilen en dansen en chillen tegelijkertijd.

Beach goth
Plunderphonics, noise, post-industrial, ambient punk, breakbeat pop, allerlei etiketjes komen voorbij. ‘Beach goth’ kwam je zelfs ergens tegen… En soms zijn het gewoon verwarrende klanken, niets meer en niets minder, zoals in de afsluiter Let The Lioness In You Flow Freely (prachtige titel trouwens). Dat nummer klinkt op het eerste gehoor als ziekelijke chaos, maar er zit zoveel onder. Laat je nou eens niet afschrikken door wat je denkt dat lelijk is. Lelijk is eigenlijk mooi, ofzo. De plaat eindigt even verwarrend als al deze verhalen over Yves Tumor. De noise verdwijnt, je hoort nog even een Caribische sample: ‘let me be your angelfire, let me be your angel’. En dan is het gedaan. Na precies 42 minuten is het plop uit. En dat is veel te snel. Je wilt Yves Tumor nog veel beter leren kennen.

Alle beste albums van 2018: