Tagarchief: Sade

(Red Hot Organization) TRA​​​И​​​Ƨ​​​A

Geplaatst op door
Beantwoorden

Het begon allemaal met de cd Red Hot + Blue. Eind jaren tachtig kwam het eerste project van de non-profit organisatie Red Hot uit. Daarop zongen artiesten als Sinéad O’Connor, Tom Waits, David Byrne en U2 liedjes van Cole Porter. Het bekendst werd I Got You Under My Skin van Neneh Cherry, vanwege de videoclip maar ook vanwege de symboliek. Red Hot + Blue was bedoeld om geld op te halen voor de slachtoffers van de aidsepidemie en om awareness te creëren.

Bijna 35 jaar later haal je niet veel geld meer op met platen of cd’s. Maar Red Hot creëert nog steeds awareness. Met TRA​​​И​​​Ƨ​​​A willen producer Dust Reid en muzikante, model en activist Massima Bell de aandacht vestigen op de rechten en op de struggles van transpersonen. Dat zat al langer in de planning, maar de directe aanleiding was de dood van hyperpopproducer SOPHIE in 2022.

Ze vroegen meer dan honderd artiesten. Die werkten in verschillende samenwerkingsverbanden aan 46 liedjes, goed voor bijna vier uur muziek. Het werd een prachtige mix aan trans-artiesten en cisgender ‘allies’. Grote namen als Sam Smith, Sade, Wendy & Lisa Jeff Tweedy van Wilco, Kelela, Alan Sparhawk van Low, ANOHNI, Cassandra Jenkins, Pharoah Sanders (hij rust in vrede) en André 3000 doen mee, maar ook experimentele muzikanten als claire rousay, L’Rain en Jlin. Als je denkt dat het gaat duizelen, dat valt best mee. Bell en Reid hebben het zo geconstrueerd dat er wel degelijk een lijn zit in dit grote en veelzijdige project (ik kom hier nog op terug).

De naam van het project (die spreek je uit als “trahn-sa”) is ontleend aan een elpee uit 1972 van de Braziliaanse tropicalia-artiest Caetano Veloso. Dat album maakte Veloso in Londen, op de vlucht voor het fascistische regime in Brazilië. Het tweede nummer op de compilatie die op 22 november verscheen is ook van de hand van Caetano Veloso. You Don’t Know Me wordt voorgedragen door Devandra Banhart, Blake Mills en de oudste transpersoon die meedoet op de compilatie: de 80-jarige Beverly Glenn-Copeland.

Zo heeft bijna elk nummer een verhaal. ‘Queer punk’-pionier Jayne County brengt haar Surrender Your Gender uit 1974 opnieuw, ditmaal met onder andere Kathi Wilcox van Bikini Kill en Lee Renaldo van Sonic Youth. Er is een cover van Any Other Way, een hit uit de sixties van soulzangeres en een van de eerste transperformers Jackie Shane. L’Rain werkt samen met het New York Trans Oral History Project aan twee nummers van ANOHNI, die op haar beurt weer uitblinkt met een bewerking van Is It Cold In The Water? van SOPHIE. Ze doet het samen met Moses Sumney, die ook weer te horen is op een warme bewerking van Sylvester’s discoklassieker You Make Me Feel (Mighty Real) met een glansrol voor Sam Smith! En dan zijn er adembenemende covers van Deeper Understanding van Kate Bush (door onder andere Bill Callahan), Get Me Away From Here I’m Dying van Belle & Sebastian, Feels So Different van Sinéad O’Comnnor (door Sharon Van Etten en Ezra Furman) en Song To The Siren.

Ontroerend is de samenwerking van Alan Sparhawk met Mike Hadreas alias Perfume Genius. Ze spelen hun versie van de ontroerende Low-song Point Of Disgust, met Perfume Genius in de rol van de in 2022 overleden Low-zangeres Mimi Parker. Een andere dode ziel die rondwaart is die van jazzlegende Pharoah Sanders (ook overleden in 2022). Superproducer Arthur Baker bewerkte zijn laatste opnames tot een zogenaamde Love Hymn. En Wendy & Lisa keren terug naar het nummer waar ze in 1984 met Prince & The Revolution al op knalden: I Would Die For U, ditmaal gezongen door de Engelse transartiest Lauren Auder. Die geeft een hele nieuwe dimensie aan de openingszinnen. “I’m not a woman, I’m not a man / I am something that you’ll never understand.”

Maar het meest opvallend – en het meest ontroerend – is het nummer Young Lion van Sade. Het is haar eerste nieuwe materiaal sinds jaren. Sade Adu schreef het nummer voor haar transzoon Izaak. Ze heeft spijt dat ze er niet altijd voor hem was. Met haar loepzuivere als zwoele stem zingt Sade: “Young man, it’s been so heavy for you / You must have felt so alone / The anguish and the pain, I should have known.”

Die vier uur aan muziek komt verdeeld over acht cd’s/hoofdstukken die allemaal gaan over een facet in het leven van transpersonen: ze kregen titels mee als Womb Of The Soul, Survival, Dark Night, Awakening, Grief, Acceptance, Liberation en Reinvention. Ieder hoofdstuk opent met een nummer waarin ambient muzikanten samenwerken met spoken word-artiesten. Alleen al de 26 minuten durende trip van oud-Outkast-rapper en nu avantgardefluitist André 3000 is de moeite waard…

Zoveel prachtige momenten, zo veel verscheidenheid, zo veel verschillende geluiden… daarin schuilt de kracht van deze compilatie. Al die verschillende stemmen bij elkaar zetten een statement van jewelste neer!

–

–

–

–

Alle beste albums van 2024:

Joy Crookes – Skin

Geplaatst op door
Beantwoorden

Denk cocktail-jazz, denk neo-soul. Maar dan ben je er nog laaang niet… Neem een snufje Style Council, een flinke slok Amy Whinehouse en een paar korreltjes Portishead. Besef dat ze in het voorprogramma stond van Harry Styles. Laat de associaties met Sade Adu maar doorsijpelen. (Ze is ook net zo mooi, vind je niet?) Voel de potentie van een titelsong voor de nieuwe James Bond-film. En… pak Ella Fitzgerald, Nina Simone en Aretha Franklin nog maar eens uit de platenkast. Voilá, dan heb je de muzikale contouren van Joy Crookes wel zo’n beetje geschetst. Dan kun je je nu het hoofd gaan breken over waarom dit 23-jarig talentje nog zo onbekend is in Nederland.

Yellow polka dot burkini

Nog steeds ben je er dan laaang niet. Want analoog aan Style Council en Nina Simone heeft Joy Crookes ook écht wat te zeggen. Verpakt in een laag van uitermate prettige muziek, hoor je nogal eens een keiharde politieke boodschap bij deze Londense singer-songwiter van Ierse en Bengaalse afkomst. Titelnummer Skin is overduidelijk: “Don’t you know the skin that you’re given was made to be lived in? You’ve got a life. You’ve got a life worth living.” Of neem het anti-Brexit nummer Kingdom – dat ze al in 2019 op Instagram postte, net nadat de Conservatives de verkiezingen hadden gewonnen. Daar hoor je: “Gambling the heartbreak of a nation, breaking up the euros at the station, visiting the bank for bread and butter. Don’t want to see no doctor when we suffer.” En: “Think I got a neighbour that’s been feeling blue. But maybe that’s a symptom, fucking with a kingdom that never fought for you.” Je weet, het persoonlijke is politiek en het politieke is persoonlijk. Joy Crookes laat dat horen in 19th Floor, dat zowel nostalgische beelden oproept van een jeugd in Londen als een felle aanklacht is tegen gentrification in de stad. Aan het eind van het album hoor je de prachtige ballad Power, een aanklacht tegen de machtige witte man. “You’re a man on a mission, but you seem to forget, you came here through a woman. Show some fucking respect!” Maar deze strofes zijn nog het mooiste: “Close your eyes ’til you can’t see me. Yellow polka dot burkini, that they stole off her body that day. If you really want to free me, tell my mummy that she’s pretty. Melanin is not your enemy.” Vind je niet? En anders komt je kippenvel wel als even later een soort van gospelkoor losbarst.

Soulful swingen

De stijl ligt dus in het verlengde van eighties-bands die teruggrijpen op jazz uit de jaren twintig, dertig en veertig. Maar de zangers durft ook te experimenteren met kekke klankjes en gekke geluiden. Telefoons, ‘street-slang’, gelach, yells, handclaps, van alles komt voorbij om je haar grotestadsleven binnen te trekken. Da’s aanstekelijk. Het swingt ook vaak zo lekker! Een jazzy nummer als When You Were Mine –tegelijkertijd een liefdesverklaring aan Londen als de constatering dat haar ex-vriendje gay is – is een regelrechte hit. Het grappige Trouble zeker ook. Feet Don’t Fail Me Now is een flinke oorwurm, in positieve zin. En een van de meest aangrijpende nummers die je de laatste tijd hoorde is de meeslepende ballad Unlearn You. Wil je nog een associatie droppen, dan zou je Liability van Lorde kunnen noemen, maar dit is nog zoooveel meer soulful! Het komt echt keihard binnen.

Nog niet cliché

Op een bepaalde manier is het maar goed dat deze debuutplaat van Crookes niet zo heel veel aandacht in Nederland krijgt. Dan kun je dus een flauwe woordgrap maken, die nu nog niet cliché geworden is… Skin kruipt onder je huid.

Het is een wereldplaat geworden! Je gaat nog veel van Joy Crookes horen, denk je niet? Het leuke is: je dochter van 15 is ook helemaal weg van de zangeres. Samen gaan jullie van haar genieten, live op Down The Rabbit Hole. Jullie kunnen niet wachten!

–

–

Alle beste albums van 2021: