Maandelijks archief: december 2022

Hendrik Lasure – Het Wiel

Geplaatst op door
Beantwoorden 
we worden allemaal ouder
krijgen allemaal vanalles op ons bord
sommige dingen zijn lekker en gezond sommige dingen slikken we zomaar door

De 25-jarige Hendrik Lasure (geboren in Brugge, nu wonend in Antwerpen) is een jazz-grootheid bij onze zuiderburen. Hij is toetsenist van SCHNTZL, het An Pierlé Quartet, Thunderblender en Tamino. Net zo makkelijk speelt hij eclectische artpop in Bombataz. Maar het was ook altijd zijn droom om een Vlaamstalig kleinkunstalbum te maken. (Want kleinkunst, dat is bij de Belgen geen vies woord.) Toen de wereld door corona tot stilstand kwam, greep hij zijn kans. Hij keerde terug naar zijn jeugd. “Als vanzelf begon ik te mijmeren over het verleden”, zo vertelde hij aan HUMO. “Daar kwamen teksten van in een ongepolijst Nederlands, de taal waarmee ik mijn vrienden aanspreek – en uiteindelijk ook songs.”

eerwaarde populier,
stoort het u dat ik hier wortel schiet?

Het werd een charmant project. Papa en mama Lasure mochten ook meespelen op de plaat van Hendrik, heel lief, hij op dwarsfluit, zij op klarinet. Jeugdherinneringen worden zo gestold in muziek. De songs op Het Wiel zijn kleine breekbare werkjes, soms traditioneel en soms tegendraads. Soms vrolijk, soms fragiel. Een beetje bloot, maar ook barok. De muziek houdt het midden tussen Spinvis en Schubert. Maar ook Sufjan Stevens en Joni Mitchell zijn nooit ver weg. En dan moeten we nóg iemand noemen: de hoge falsetto van Hendrik Lasure roept associaties op met zanger Jonsí van Sigur Rós.

breek mij in twee delen
opdat ik het met mezelf oneens kan zijn
breek mij in twee delen
opdat ik van mijn benen afstand nemen kan

Zelf ziet hij het allemaal niet zo hoogdravend, zo blijkt uit het interview met HUMO. “Het Wiel is een dwarse plaat met ouderwetse arrangementen geworden. De helft van de songs is geschreven op gitaar, een instrument dat ik niet beheers. Een pluspunt: ik kon me niet bezondigen aan onnodige virtuositeit. De Zeeuwse singer-songwriter broeder Dieleman was een van mijn voorbeelden.” Nou, dat is te horen.

knip me kort
tot de scalp bloedt
knel me vast
in mijn schoenen
ik wil wrijving voelen
knarsetanden
ik wil veranderen

De poëtische teksten zijn even bizar als ontroerend. Ze zijn eerlijk en openhartig, en af en toe komt er een diepe wijsheid voorbij. Liedjes gaan bijvoorbeeld over een autistisch jeugdvriendje (Pavel) of over een narcistische bruut à la Matthijs van Nieuwkerk (De Man Met Twee Gezichten). Ze gaan over Bethlehem of over Vrouwe Jaloezie. ‘Huil voor mij, lieve moeder’, zingt hij hier en dan weer over de betoverende Elisa daar. Een van de allermooiste liedjes is Wolkje, over een regenbui op hem alleen.

wolkje verschijnt stijgt op blokkeert
invallend licht dat altijd geeft
kamer volledig overspoeld
regen voor mij alleen

Alles op deze plaat ademt de sfeer van ‘mijn vlakke land, mijn Vlaanderenland’ – om met Brel te spreken. Alles is klein en vriendelijk: ‘frisz & sympathisz’ – om met Brood te spreken. Draai Het Wiel maar keer op keer op keer. Hier kun je uren van genieten. En hoe je dat het beste kunt doen? Hendrik Lasure: “Op een bank met een koptelefoon, terwijl je naar voorbijgangers kijkt.”

dus stap ik de deur maar uit
daar dwarrelt het eeuwig licht voor iedereen
blaas alles door elkaar o wind van bovenaf
verteer mij
bekeer mij
onteer mij, alsjeblief
verleer mij alles wat ik weet

–

–

–

Alle beste albums van 2022:

Mabe Fratti – Se Ve Desde Aquí

Geplaatst op door
Beantwoorden

Fijnproevers zullen Mabe Fratti kennen van gelaagd opgebouwde albums als Pies Sobra La Tierra uit 2019 en Será Que Ahora Podremos Entendernos uit 2021. Zij kregen in 2022 heel wat anders voorgeschoteld door de zangeres, componiste, celliste en multi-instrumentaliste uit Guatemala die nu in Mexico City woont. Of dat de heren fijnproevers (m/v/x) beviel? Nou, mij wel! Het album Se Ve Desde Aquí – dat zoveel betekent als ‘het is vanaf hier te zien’ – is ontdaan van autotune, de ondoordringbare muur van synths en reverb is neergehaald en alles is veel minder gekunsteld dan voorheen. De muziek van Mabi Fratti ademt nu, is luchtig, speels. Maar nog steeds niet makkelijk. Er gebeurt zoveel! De improvisaties doen in de verte denken aan de beste experimentele werken van Björk, David Sylvian (Manafon) en David Bowie (Blackstar).

Geen overdubs. Puur natuur. Alles op eigen kracht. Het nieuwe Fratti-geluid is ruiger, meer ongepolijst, maar niet perse harder. Wel veel meer indringend. Dat begint meteen al in de instrumentele schets Con Esfuerzo dat het album opent. Een krassende cello, een piepende viool, een blikken drum. Ze zetten een macaber dansje in. Dwars door het tweede nummer, Desde El Cielo, voel je de wind waaien. ‘Fuera! Fuera!’ zingt Fratti. ‘Eruit, eruit.’ De improvisaties golven in intensiteit. Alle muzikanten lijken een andere weg op te gaan, maar uiteindelijk valt alles op z’n plaats. Daarmee is de toon gezet voor de rest van deze intuïtieve lappendeken. Een rustpuntje ligt in het lieflijke Algo Grandioso, waarin Fratti in woordloze strofen zingt. De plaat vindt een boeiend einde in het nummer Siempre Tocas Algo. Synthesizers kraken, de cello huilt en bulkt. Mabe Fratti zingt loepzuiver… en dan lijkt er ineens een koor van engelen los te barsten tussen de Tom Waits-achtige chaos. Mabe Fratti weet schoonheid te slepen uit de vreemdste kakofonieën.

Fratti nam Se Ve Desde Aquí op in haar huis in Mexico City en in de Progreso Nacional Studios aldaar, maar ook in de WORM Sound Studios in Rotterdam. Ze werd bijgestaan door Hugo Quezada van hippe synthbands als Exploded View en Robota. Andere ‘compañeros’ waren Héctor Tosta op gitaar en bas, Alina Maldonado op viool, Gibrán Andrade op drums, Jarrett Gilgore op sax en Carla Boregas van de Braziliaanse punkband Rakta speelde synths en tape-loops. Bij het ‘elektronicamuseum’ WORM kon Fratti helemaal loos gaan op vintage synths, zoals de KORG PS3200 en de CS60. In Mexico City nam ze de Mellotron, de CS50, de Jupiter, Solina en de KORG M500 op. “It was too much fun”, zo lachte ze. De Solina werd zelfs bij het vuilnis gevonden. Een andere kast werd gewoon als eettafel gebruikt.

Met al die vreemde combinaties en instrumenten, die open en eerlijke aanpak, heeft Mabe Fratti zichzelf overtroffen. Se Ve Desde Aquí is van de eerste tot en met de laatste klank fascinerend en bizar.

–

–

–

Alle beste albums van 2022:

Prins S en de Geit – Rood Staan Hard Gaan

Geplaatst op door
Beantwoorden

Er was eens een prins… Er was eens een geit. De prins in dit sprookje is Scott Beekhuizen, die – volgens het verhaaltje op de website – woonde in een toren van wel 42 verdiepingen hoog, genaamd ‘Het Strijkijzer’. Ook componist en producer Marne Miesen ‘vond daar een veilig heenkomen’. Tijdens een potje pingpongen in de gemeenschappelijke ruimte liet Prins S. de producer zijn demo van het nummer Nacht horen. Samen met jeugdvriend Daniël Ortgiess maakten ze het nummer af. De Geit was gevormd! Daniël werd beatprofessor en Marne gitarist. Scott zanger en danser.

De wereld lag voor hen open! Begin 2022 waren Prins S. en de Geit de openbaring van het jaar op Eurosonic-Noorderslag. Festivals als Grasnapolsky en Appelpop volgden plus een uitverkochte clubtour. Nummers als Kinderboerderij (Keiblij) en Kan Je Niet Maken werden radio- en streaming hits. Maar zoals in elk sprookje gebeurt er dan iets ergs. Op 14 maart kreeg Marne Miesen op straat in Den Haag meerdere hersenbloedingen. Hij belandde in een coma. De verwachting was dat hij er niet, of anders als een kasplantje, uit zou komen. Scott en Daniël maakten het ontroerende nummer Zwarte Sneeuw in die onzekere tijd. “Wanneer kom je terug naar huis?”

Nou, Marne kwám naar huis. Hij herstelde sneller dan verwacht, leerde zichzelf weer gitaar spelen en stond gewoon op het podium tijdens Lowlands! Deze herfst kreeg het sprookje van Prins S. en de Geit nog een hoogtepunt. Op 25 november verscheen het debuutalbum Rood Staan Hard Gaan, een bundel van alle hits aangevuld met een paar nieuwe tracks.
En ze leefden nog lang en gelukkig.

Nee! Hiermee is het verhaaltje nog niet klaar. Want wat is dat Rood Staan Hard Gaan nu eigenlijk? Sowieso de opvallendste Nederlandstalige plaat van het jaar. Scott Beekhuizen – die vroeger dyslectisch scheen te zijn – pent de meest absurdistische dichtwerkjes neer. (‘Drs. P. aan de lsd’, kopte Het Parool al.) Quotes? …

“Op een feest de hele dansvloer onderbraken, kan je niet maken / Op je werk verschijnen met te strakke kaken, kan je niet maken”
“Sonja heeft last van d’r buik / even kotsen in een struik. / Oscar met z’n slagroomspuit / gaat niet voor- maar achteruit.”
“Als Rikkie een partijtje geeft, dan wil je dat niet missen / Rikkie heeft een schildpad en een hond en hagedissen / Rikkie heeft behang in alle kleuren van de regenboog / Roken kan, hij heeft een tuin, al woont hij wel op zeven hoog.”

… Het gaat allemaal over dolende zielen op weg naar het einde van de nacht: Kim, Stefan, Rikkie en Yousef. In de rij voor de club. Letterlijk huilend op de toiletten (tijdens de driekwart minuut Interlude.) In de snackbar. Op zoek naar het huis van Rikkie, waar de afterparty is. Met elkaar in bed (tijdens het über-poëtische Kladblok). En in het laatste nummer komt natuurlijk de zon op.

Het wordt allemaal gedeclameerd in een onvervalste Haagse tongval. De muziek is een lekker allegaartje van lompe dubstep, grimmige house, vrolijke elektropop, jarentachtigsynths en hiphop en hardstyle. Daaroverheen knalt Marne groovy met zijn gitaar. Het is alleen jammer dat de plaat zo kort duurt (iets meer dan een half uurtje) en dat Zwarte Sneeuw niet is opgenomen in deze bundel.

Voor de rest is Rood Staan Hard Gaan een wereldplaat. Zoals Prins S. en de Geit zelf zeggen: “Stream ‘m hard, je streaming abonnement heb je immers toch al betaald!”

–

–

Alle beste albums van 2022: